W trakcie wzrostu u dzieci oś kończyny wykazuje fizjologiczne zmiany, które są naturalne dla rozwoju osobniczego. Ważne jest zrozumienie, jak kształt kończyn dolnych zmienia się w miarę wzrostu dziecka.
Szpotawość kolan i płaska stopa– objawia się do 2 roku życia. Kolana są skierowane na zewnątrz, a kończyny ustawione szeroko co może przypominać literę „O”, stopa płaska jest to spowodowanie obecnością poduszeczki tłuszczowej, szczególnie po stronie wewnętrznej stopy oraz niewydolnego aparatu więzadłowo- mięśniowego. Maksymalny stopień wygięcia przypada na 6-12 miesiąc życia. W kolejnym okresie przypadającym na 18-24 miesiąc życia, gdy niemowlę zaczyna już chodzić, kończyny dolne stopniowo zaczynają się prostować. Pierwsze kroki stawiane są na szerokiej podstawie, która pomaga w utrzymaniu równowagi.
Normy pomiarowe szpotawości kolan – kończyny dolne w stawach skokowych stykają się, a w stawach kolanowych jest wyraźna przerwa, która nie powinna przekraczać 3 cm.
W kolejnej fazie, przy prawidłowym rozwoju dziecka, kończyny stopniowo przechodzą w koślawość.
Koślawość kolan i stopa płasko-koślawa- objawia się kiedy chód jest już opanowany w wieku 3-4 lata. Kolana zbliżają się do siebie i przypominają literkę „X”. Zaczynają pojawiać się łuki podłużne stóp, choć często widoczne jest jeszcze fizjologiczne płaskostopie.
Normy pomiarowe koślawości kolan– między stawami skokowymi może pojawić się przerwa do 7 cm, w sytuacji gdy stawy kolanowe stykają się.
Normy pomiarowe osi kości piętowe – koślawość ok. 15 stopni jest normą jeżeli podczas badania czynnościowego można ją wyrównać.
Do 5 roku życia powinna całkowicie zaniknąć wyściółka tłuszczowa, a pozornie płaska stopa nie powinna się objawiać.
W wieku 5-6 lat fizjologiczna koślawość kolan, mierzona na podstawie odstępu między kostkami, nie powinna przekraczać 5 cm, stopy powinny być już prawidłowo wysklepione. U dzieci z nadwagą bądź wiotkim aparatem więzadłowym ten etap może się przesunąć.
Fizjologiczna koślawość u osób dorosłych i dzieci powyżej 6 roku życia wynosi 5 stopni, pomiar wykonuję się przy stykających się wewnętrznych części kolan oraz kostek. Pięta skręcona do wewnątrz to nieprawidłowa szpotawość.
Do 7 roku życia postawa ciała oraz kończyny dolne powinny być już prawidłowo ukształtowane, a chód stabilny
Dlatego jeśli w okresie dorastania pojawiają się niepokojące objawy jak płaskostopie, koślawienie, szpotawienie stóp, kolan, odstające łopatki czy wypięty brzuch, należy zgłosić się na dokładną diagnostykę postawy ciała oraz narządu ruchu, aby jak najszybciej zdiagnozować problem i rozpocząć indywidualnie dopasowaną rehabilitację. Wady postawy są zazwyczaj problemami złożonymi, wynikającymi z kilku czynników.
